Matilde Lloria

A poetisa MATILDE LLORIA (Matilde González Palau) naceu en Almansa (Albacete), educouse e formouse na cidade de Valencia e xa casada co doutor Federico Lloria, represaliado en 1939, acompañará ó seu home, en 1942, ó novo destino profesional, que foi a provincia de Ourense. Pasaron os primeiros anos no medio rural (A Merca), onde aprendeu o galego das xentes que lle chamaban a don Federico «o médico dos pobres». Xa na capital, nos primeiros tempos, recibe a visita de don Ramón Otero Pedrayo que a agasalla cun exemplar de Follas novas , de Rosalía de Castro, e cunhas palabras proféticas: «Estou certo que haberá entendemento entre as dúas». E hóuboo.
Vivindo en Ourense estreouse, no ano 1949, como poetisa en castelán, co libro Camino del cántico , e non tardou en ser premiada, en 1960, polo poemario en catalán valenciano Altíssim regne . En 1971 estreouse como poetisa en galego co libro, prologado por Otero Pedrayo, Caixiña de música . Son vintecinco cantos de Nadal, sentidos e moi ben cantados, que ilustran ¿e enriquecen¿ catro debuxos de Arturo Baltar. Matilde Lloria, nesta altura, xa publicara algúns poemas en galego, entre eles A Curros, home libre, que non é a única mostra da musa cívica da nosa escritora.

En 1994, Matilde Lloria doou a súa biblioteca familiar á Deputación de Ourense, data na que o Concello da capital a nomeou filla adoptiva. Nese ano, a Deputación publicou o poemario Dou fe , que é o segundo libro en lingua galega de Matilde Lloria. Nunha especie de epílogo, a poetisa estampa: «Dou fe/ de ter oído fondamente/ a maina voz do Miño/ a melodía do chover miudiño,/ piñeiros e amieiros dunha terra/ que me chamou, me chama e me chamará».

En 1993, o profesor Xosé M. Salgado e mais eu invitámola a participar no I congreso de poetas alófonos de lingua galega, ó que asistiu aínda acompañada polo doutor Lloria. Foi neste encontro onde nos referiu o episodio do entrañable agasallo bibliográfico de don Ramón e de como do seu «vivir na aldea traía uns granciños de sabedoría lingüística». Nesa ocasión, ela, escritora alófona, dedicoulle a García Lorca, ó poeta mártir (Castelao), un epicedio que moitos aínda lembrarán: Mencer anoitecido .

A vida a Matilde Lloria foille especialmente adversa nos dez últimos anos. A súa única filla, Ana María (arabista), morre no ano 1992, e o seu home, o médico dos pobres, falece tres anos despois. Nos últimos tempos Matilde Lloria procurou o consolo da poesía, especialmente da poesía en galego. Vai ser cando escriba o poemario que publicou a Deputación de Ourense: Unha casa no tempo . Poetisa trilingüe, o conxunto da súa producción literaria reclama un estudio dos especialistas no feito poético, estudio no que conviría dictaminar, nesta curiosa biografía, de que falan e como falan certos poetas cando optan, voluntariamente, por outra lingua.